Ατομική λήψη δορυφόρων: Τρόποι και εξοπλισμός

Του Περικλή Παντολέων

 Στο άρθρο που ακολουθεί, σάς περιγράφουμε όλους τους τρόπους δορυφορικής λήψης και τα είδη των εξοπλισμών που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε!

Τα είδη του εξοπλισμού δορυφορικής λήψης, ποικίλουν ανάλογα με την εφαρμογή. Για να αποφασίσει κανείς τι είδους εξοπλισμό πρέπει να εγκαταστήσει, θα πρέπει πρώτα να αποφασίσει πόσους και ποιους δορυφόρους θέλει να λαμβάνει.

Σαφώς η πιο απλή περίπτωση, είναι η σταθερή λήψη ενός δορυφόρου. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι σε ορισμένες τροχιακές θέσεις, υπάρχουν περισσότεροι από ένας δορυφόροι, αλλά ένα δορυφορικό κάτοπτρο, «τους βλέπει» σαν έναν, διότι αρκεί η σκόπευση του ενός για να λαμβάνονται και οι υπόλοιποι με την ίδια κεραία. Συγκεκριμένα, σε μία τροχιακή θέση στην οποία «κατοικούν» περισσότεροι δορυφόροι, η απόσταση μεταξύ δύο δορυφόρων μπορεί να φτάνει τα 70 χλμ, αλλά στη Γη φαίνονται σαν ένα σημείο, λόγω της πολύ μεγάλης απόστασης και κατ’ επέκταση ένα δορυφορικό κάτοπτρο τους βλέπει σαν έναν. Μία τέτοια περίπτωση είναι οι δορυφόροι Hot Bird στις 13 μοίρες ανατολικά και οι δορυφόροι Astra στις 19.2 μοίρες ανατολικά, ενώ πλέον οι περισσότερες τροχιακές θέσεις φιλοξενούν περισσότερους από έναν δορυφόρους.

Tα κυριότερα είδη εξοπλισμού

Σταθερή λήψη ενός δορυφόρου

Η πιο απλή περίπτωση είναι η σταθερή λήψη ενός δορυφόρου, όπου θα χρειαστείτε ένα κάτοπτρο, ένα LNB και έναν δορυφορικό δέκτη.

Η πιο πιθανή λήψη με τον συγκεκριμένο εξοπλισμό, είναι οι δορυφόροι Hot Bird. Διαβαθμίσεις υπάρχουν και στους δορυφορικούς δέκτες, αλλά δεν θα ασχοληθούμε σε αυτό το άρθρο με τα είδη των ψηφιακών δεκτών.

Σταθερή λήψη 2 δορυφόρων με ένα κάτοπτρο

Το αμέσως επόμενο είδος εξοπλισμού, περιλαμβάνει ένα ακόμη LNB στο υπάρχον κάτοπτρο, με σκοπό τη λήψη ενός ακόμη δορυφόρου σε λογική απόσταση, πχ δορυφόροι Hot Bird – Astra. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα “monoblock” LNB, το οποίο σε κάτοπτρο διαμέτρου 80 εκατοστών, μπορεί να λαμβάνει δορυφόρους με απόσταση 6 μοιρών, ενώ σε ένα κάτοπτρο 1.20, μπορεί να λαμβάνει δορυφόρους σε απόσταση 3 μοιρών, πχ Hot Bird – Eutelsat W2 (16 E). Με αυτό το είδος εξοπλισμού, θα χρειαστείτε επιπλέον έναν διακόπτη DiSEqC 2 x 1 με 2 εισόδους για LNB και μία έξοδο για τον δέκτη, προκειμένου να έχετε ένα καλώδιο καθόδου, ενώ απαιτείται και ειδική ρύθμιση στο μενού του δέκτη.

Σταθερή λήψη 2 δορυφόρων με 2 κάτοπτρα

Όταν θέλουμε να λαμβάνουμε 2 δορυφόρους, οι οποίοι όμως έχουν μεγάλη απόσταση μεταξύ τους,  πχ Hellas Sat και HiSpaSat, τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε 2 κάτοπτρα με 2 LNB και την ίδια διάταξη διακόπτη DiSΕqC με αυτή της προηγούμενης περίπτωσης.

Σταθερή λήψη μέχρι 16 δορυφόρων

Το συγκεκριμένο είδος λήψης, απαιτεί κάτοπτρο τύπου Torroidal, στο οποίο μπορούν να τοποθετηθούν μέχρι 16 LNB, με πιο πολύπλοκο σύστημα διακοπτών DiSEqC και εύρος λήψης μέχρι 40 μοίρες. Το πλεονέκτημα της συγκεκριμένης μεθόδου, είναι η άμεση λήψη και των 16 δορυφόρων, χωρίς κίνηση του κατόπτρου και με σχεδόν μηδενικό χρόνο μεταγωγής μεταξύ δορυφόρων.

Κινητή λήψη με κάτοπτρο μέχρι 1 μ και μοτέρ DiSEqC

Όταν θέλουμε να έχουμε οποιαδήποτε επιλογή δορυφόρων μέσα σε ένα τμήμα του γεωστατικού τόξου, τότε η λύση του κινητού κάτοπτρου είναι μονόδρομος . Μία λογική λύση, είναι η χρήση ενός κατόπτρου διαμέτρου μέχρι 1μ και ενός μοτέρ DiSEqC ή USALS. Με ένα τέτοιο μοτέρ, μπορείτε άνετα να λαμβάνετε από τους TurkSat – 42 E μέχρι και τους HispaSat – 30 W, αρκεί να μην έχετε φυσικά εμπόδια στον ορίζοντα, ειδικά για τους ακραίους δορυφόρους.

Να τονίσουμε ότι εάν δεν έχετε επαρκή εξοικείωση, θα πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθείτε σε τεχνικό-εγκαταστάτη για την ρύθμιση του μοτέρ. Επίσης, να αναφέρουμε ότι ένα μοτέρ USALS, μπορεί να πραγματοποιεί εύρεση και σκόπευση των δορυφόρων τελείως αυτόματα, αρκεί να υποδείξουμε στο μενού του δέκτη ποιον δορυφόρο θέλουμε. Θα πρέπει να έχετε υπόψη, ότι προκειμένου να χρησιμοποιεί κανείς άνετα ένα κινητό κάτοπτρο, καλό είναι να έχει μία σχετικά καλή εικόνα της τοπολογίας των δορυφόρων στο γεωτόξο, καθώς και της μεταξύ τους απόστασης.

Κινητή λήψη με κάτοπτρο μεγαλύτερο του 1 μ και μοτέρ actuator

Σε περίπτωση που θέλουμε να λαμβάνουμε με κάτοπτρο μεγαλύτερης διαμέτρου, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μοτέρ τύπου actuator και κάτοπτρο με αντίστοιχη βάση Polar Mount. Επιπλέον, θα χρειαστούμε έναν positioner τύπου VBox, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο αυτόνομα με δικό του τηλεχειριστήριο, όσο και μέσω του δέκτη με εντολές DiSΕqC, εάν θέλουμε περισσότερο αυτοματισμό. Σε αυτή τη περίπτωση, ένας τεχνικός-εγκαταστάτης είναι απαραίτητος, προκειμένου να κάνει τόσο την εγκατάσταση, όσο και τη ρύθμιση των δορυφόρων με τον τρόπο που επιθυμεί ο χρήστης. Η δυνατότητα λήψεων, αυξάνεται ανάλογα με τη διάμετρο του κατόπτρου που θα χρησιμοποιηθεί, ενώ ένα τέτοιο σύστημα αποτελεί έναν πληρέστατο εξοπλισμό δορυφορικής λήψης.

Ένα τυπικό σύστημα κινητής λήψης, μπορεί να περιλαμβάνει κάτοπτρο διαμέτρου 1.20 – 1.50 μ offset, μοτέρ actuator, positioner VBox και φυσικά ψηφιακό δέκτη.

Σύντομος οδηγός διακοπτών DiSEqC

Για δύο LNB, αρκεί ένας διακόπτης DiSEqC 2 x 1

Για 4 δορυφόρους, απαιτείται διακόπτης DiSEqC 4 x 1

Για 8 δορυφόρους απαιτούνται 2 διακόπτες DiSEqC 1.0 (4 x 1) και ένας διακόπτης DiSEqC 1.1 (2 x 1) ή ένας διακόπτης 8 θέσεων DiSEqC 1.2

Για 16 δορυφόρους, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε 4 διακόπτες DiSEqC 1.0 (4 x 1) και έναν διακόπτη DiSEqC 1.1 (4 x 1) ή έναν διακόπτη 16 θέσεων.

Σαφώς, υπάρχουν και διάφορες παραλλαγές των παραπάνω εξοπλισμών, αλλά αποτελούν υποκατηγορίες, ενώ η χρήση διακοπτών DiSEqC είναι σε γενικές γραμμές αυτή που περιγράψαμε.