Απόστολος Τριανταφύλλου: VP Sales CE Europe, Eurasia of Eutelsat.

Το Triple Play μέσω δορυφόρου είναι διαθέσιμο

Του Περικλή Παντολέων

 Πρόσφατα, είχαμε την ευκαιρία να συναντήσουμε στην Αθήνα, τον Απόστολο Τριανταφύλλου, στέλεχος του Eutelsat, ο οποίος μας παραχώρησε συνέντευξη για την πορεία του Eutelsat, τον νέο δορυφόρο Eutelsat 9B, αλλά και για την εξέλιξη του Ultra HD!

Ξεκινώντας, θα θέλαμε να μας κάνετε μία σύντομη εισαγωγή για την Eutelsat και τη πορεία της όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Eutelsat είναι φέτος 32 ετών, συνεπώς δεν είμαστε απλά ενήλικες, αλλά ώριμοι, σοβαροί και με πολλές εμπειρίες. Ξεκινήσαμε σαν διακρατικός οργανισμός, σε μία εποχή που η Ευρώπη προσπαθούσε να ανταγωνιστεί την Αμερική και για να συνδεθούν δύο χώρες, ο πελάτης της μίας, έπρεπε να αγοράσει το μισό κύκλωμα, δηλαδή το uplink μέχρι το δορυφόρο, ενώ ο πελάτης της άλλης, έπρεπε να αγοράσει το άλλο μισό, από τον δορυφόρο μέχρι τη κεραία λήψης. Τότε, μέτοχοι ήταν μόνο οι τηλεπικοινωνιακοί οργανισμοί, όπως ο ΟΤΕ. Η Ελλάδα ήταν πάντα από τα ιδρυτικά μέλη του Eutelsat με σοβαρή συμμετοχή. Εμείς τότε, σαν στελέχη του Eutelsat, ήμασταν οι γραμματείς των χωρών-μελών, δηλαδή λαμβάναμε τα fax και τα διεκπεραιώναμε. Για να καταλάβεις πόσο έχει αλλάξει η εποχή, περιμέναμε τους πελάτες να μας επικοινωνήσουν. Οι πρώτοι δορυφόροι του Eutelsat, ήταν η σειρά W από το wide, δηλαδή την ευρεία κάλυψη όλων των χωρών-μελών. Καθώς ο Eutelsat ήταν ο πρώτος που μετείχε στο DVB πρωτόκολλο, πραγματοποιώντας DVB-S εκπομπή, γεννήθηκε η ιδέα του Hot Bird, προκειμένου να κατασκευαστεί ένας δορυφόρος με ειδίκευση στο συγκεκριμένο πρωτόκολλο DVB-S. Τον Hot Bird δεν τον δέχτηκαν όλοι με καλό μάτι, καθώς είχε μια εντελώς διαφορετική λογική, με αναλογικές εκπομπές, όπου κάθε αναμεταδότης χωρούσε ένα κανάλι. Ο Hot Bird τότε έπαιξε κι ένα διπλωματικό ρόλο, καθώς στην αλλαγή της Ευρώπης του 1989-1990, έπρεπε να παίξει τον ρόλο της φωνής της Δημοκρατίας, της κατάργησης των συνόρων κτλ, γι’ αυτό τα κρατικά κανάλια ήταν τα πρώτα που εξέπεμψαν. Στη συνέχεια ο Hot Bird πέτυχε και δημιουργήθηκε η λογική του διπλού ή τριπλού δορυφόρου ανά τροχιακή θέση και κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 90 με αρχές του 2000, γίνεται η ιδιωτικοποίηση του Eutelsat, όπου τα κράτη πέρασαν τη συμμετοχή τους σε κρατικές τότε εταιρίες, όπως πχ France Telecom, British Telecom κτλ, ενώ στη συνέχεια οι τελευταίες πουλάνε τα μερίδιά τους σε επενδυτές, καθώς οι δορυφόροι πλέον έχουν ήδη αποδείξει ότι η ασφάλεια και η σταθερή αξία τους είναι διαχρονική. Πλέον, ο Eutelsat είναι σήμερα μία εταιρία εισηγμένη στο χρηματιστήριο, με το γαλλικό δημόσιο στο 27%, ένα μεγάλο ποσοστό στο χρηματιστήριο και ένα ποσοστό στην ισπανική Abertis, καθώς και στο (sovereign) επενδυτικό fund του κινεζικού κράτους.

Πόσους δορυφόρους απαριθμεί πλέον ο στόλος της Eutelsat;

Από τον πρώτο δορυφόρο EUTELSAT I-F1στις 13 μοίρες ανατολικά, σήμερα έχουμε 34 δορυφόρους σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην Ευρώπη. Εutelsat σημαίνει European Telecommunication Satellite Organization, αλλά ουσιαστικά είναι πια Global, καθώς οι τροχιακές μας θέσεις  εκτείνονται μεταξύ 116.8W – 172E, άρα δεν υπάρχει πια σημείο στον πλανήτη που να μην το καλύπτουμε. Οι δορυφόροι σχεδιάζονται από μας, με υψηλά standards και έχουμε άλλους 6 δορυφόρους για εκτόξευση μέχρι το 2017. Αν το απλοποιήσουμε, ο Eutelsat εκτοξεύει 2 δορυφόρους – κατά μέσο όρο – το χρόνο. Να πούμε ότι o Eutelsat ακολουθεί πάντα τη πολιτική του tandem, δηλαδή ένας δορυφόρος που έχει αποδώσει σε μία τροχιακή θέση, μεταφέρεται στην επόμενη και δημιουργούμε τη νέα, βελτιώνοντας σε μεγάλο βαθμό τα οικονομικά στοιχεία της επένδυσης που χρειάζεται για την επόμενη τροχιακή θέση.

Ποιες είναι οι κύριες υπηρεσίες που προσφέρονται και ποια είναι τα ποσοστά ανά τομέα (Video, Government, Broadband);

Η ιστορία μας και το παρελθόν μας είναι video – αν και η σειρά W (Wide) ήταν γενικής χρήσης (data περισσότερο και λιγότερο video) – γι’ αυτό θεωρούμαστε κατεξοχήν broadcasting δορυφόρος. Ο Hot Bird είναι η Νο1 τροχιακή θέση στο κόσμο, ανεξαρτήτως ηπείρου, αλλά επειδή αναπτύσονται  νέες εφαρμογές όπως mobility, broadband, νέου τύπου VSAT, η χωρητικότητά μας δεν προσφέρεται μόνο για video, αν και στο video υπάρχουν πλέον διαφοροποιήσεις, πχ DTH, εφαρμογές professional video όπως contribution, distribution. Ένας άλλος τομέας  είναι o τομέας multi-users, δηλαδή του government που περιλαμβάνει video, data, military, καθώς και ο τομέας data. Με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, βρισκόμαστε στο 67% video, 21% data και broadband κι ένα 12% government services, συνεπώς το video παραμένει η καρδιά μας.

Ποια είναι η γνώμη σας για τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς;

Η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες χώρες που ξεκίνησε στον Hot Bird, την εποχή που άλλα κράτη μέλη είχαν ήδη φύγει. Άρα η Ελλάδα έχει μία ιστορία για τον Hot Bird τόσο σαν κρατική συμμετοχή, όσο και σαν ιδιωτική πρωτοβουλία. Το 1999 ξεκινάει η Nova στις 13 μοίρες. Για τον Eutelsat αποτελεί τιμή ότι η Ελλάδα είναι μία από τις 3 χώρες (Ιταλία, Πολωνία, Ελλάδα), που ακόμη και σήμερα παραμένουν. Τα μεγέθη είναι διαφορετικά λόγω πληθυσμού και δυστυχώς η κρίση δημιουργεί κι αυτή κάποια διαφοροποίηση, αλλά για τον Eutelsat οι χώρες είναι ισοδύναμες. Πρόσφατα, ήρθε και ο ΟΤΕ στις 9 μοίρες. Οι 13 και οι 9 μοίρες στο δικό μας το μυαλό, ήταν πάντα μία γειτονιά. Έχουμε φτιάξει ένα LNB που λέγεται  clipsat και η ιδέα ήταν ότι ο μεν θα μπορούσε να κερδίσει από τον δε, αλλά η αγορά έχει τους κανόνες της. Έχουμε άλλες αγορές, όπου οι 9 και 13 μοίρες συνεργάζονται, αλλά αυτό για το οποίο είμαστε πραγματικά υπερήφανοι, τόσο εγώ όσο και ο Τάσος (Αναστάσιος Νικογιάννης), είναι ότι σήμερα η ελληνική αγορά έχει φτάσει τους 800.000 συνδρομητές. Πάντα λέγαμε ότι η Ελλάδα έχει μία εν δυνάμει αγορά πάνω από  1.000.000, όσο κι αν ακούγεται τραβηγμένο. Εμείς και η Ιταλία, λόγω μορφολογίας του εδάφους, είμαστε κατεξοχήν δορυφορικές αγορές και πιστεύω ότι υπάρχει περιθώριο για ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη.

Λόγω του ενδιαφέροντος για την Ελλάδα της τροχιακής θέσης των 9 μοιρών, θα θέλαμε να μας δώσετε κάποιες περαιτέρω πληροφορίες για τον επικείμενο δορυφόρο Eutelsat 9B.

Ο Hot Bird αυτή τη στιγμή, είναι η μόνη τροχιακή θέση στον κόσμο η οποία διαθέτει 100% redundancy. Δεν θέλω να κάνω αρνητική διαφήμιση, αλλά οι 19.2 μοίρες δεν έχουν. Οι 9 μοίρες χρησιμοποιούν σήμερα ένα  δορυφόρο Hot Bird που μετακινήθηκε κι επειδή πάνε πολύ καλά, όπως πχ ο ΟΤΕ στην Ελλάδα, στην Ουγγαρία η AustriaSat και πρόσφατα στη Γερμανία η Μ7, κατ’ ανάγκη θα τοποθετήσουμε σε περίπου 3-5 μήνες στην ίδια τροχιακή θέση έναν νέο δορυφόρο, καλύτερο, ποιοτικότερο και με περισσότερη χωρητικότητα, ο οποίος έχει ορισμένες ιδιομορφίες. Είναι η πρώτη φορά που ο Eutelsat πάει από το wide, στο πιο regional. Στις 9 μοίρες για λόγους επαναχρησιμοποίησης φάσματος αλλά και στόχευσης διαφορετικών αγορών,  θα υπάρχουν 5 δέσμες, μία ευρεία, μία ελληνική, μία ιταλική, μία γερμανική και μία ανατολική προς Ουκρανία, Βαλτικές χώρες. Οι δέσμες θα είναι ισχυρές και θα απαιτούν μικρές κεραίες, έτσι θα μπορεί κανείς να έχει τοπικό περιεχόμενο σε κάποια regional beam και ευρωπαϊκό περιεχόμενο σε κάποια wide beam. Αυτό θα ήταν ιδανικό για εταιρίες τύπου telcos που έχουν πανευρωπαϊκή παρουσία. Για παράδειγμα η Deutsche Telecom, θα ήταν ιδανικός πελάτης των 9 μοιρών, λόγω παρουσίας της στην Ελλάδα, όσο και την Κεντρική Ευρώπη, συνεπώς το κοινό περιεχόμενο μπαίνει σε wide beam και το τοπικό στις regional δέσμες.
Επίσης, ο δορυφόρος στις 9 μοίρες, έχει το μοναδικό χαρακτηριστικό στην Ευρώπη, ότι συνυπάρχει με τον Ka Sat, άρα το Triple Play μέσω δορυφόρου είναι διαθέσιμο! Στη κεραία του Tooway, με την τεχνολογία Dichroic (2 ροές, η μία περνάει, η άλλα περνάει και ανακλάται) λαμβάνεις επιπλέον 60-65 Mbit τηλεόραση με διάμετρο 70 εκ, γι’ αυτό και είμαστε ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι με αυτό το γεγονός.
Μία άλλη καινοτομία  που πρέπει να αναφέρω, είναι το λεγόμενο Smart LNB, το οποίο διαθέτει return link και μέσω της Ka Sat στις 9 μοίρες, έχει κανείς στη διάθεσή του διαδραστικότητα μέσω δορυφόρου, χωρίς την ανάγκη επίγειας συνδεσιμότητας. Φυσικά η ίδια δυνατότητα παρέχεται και μέσω του συνδυασμού 9 – 13 μοίρες.

Ποια είναι η σημερινή εξέλιξη του δορυφορικού internet Tooway;

Για το Tooway στην Ελλάδα έχουμε παρουσία με την Broadband Eutelsat – την πρώην Skylogic – με τον – εδώ και πολλά χρόνια – φίλο και συνεργάτη Τάσο Νικογιάννη, του οποίου η δουλειά είναι εξαιρετική. Όταν πρωτοδημιουργήθηκε το Tooway, είχε φτιαχτεί ένα Ευρωπαικό business plan με  10 κομβικές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στο Νο6 και πάμε για το Νο5. Την πρωτιά κατέχουν χώρες της δυτικής Ευρώπης για έναν και μόνο λόγο: γιατί έχουν πολύ μεγάλο ΑΕΠ και μπορούν να πληρώσουν το κόστος των 30-50 Ευρώ για standalone υπηρεσίες. Επίσης, να πούμε ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που και οι 2 telcos της προσφέρουν  triple play. Από όταν σχεδιαζόταν το Tooway, τόσο εγώ όσο και ο Τάσος, είμαστε φύσει και θέσει ένθερμοι υποστηρικτές ότι η Ελλάδα πραγματικά το έχει ανάγκη και είναι ευχής έργο που τόσο η Forthnet όσο και ο ΟΤΕ, το κατάλαβαν προς τιμή τους νωρίς, σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπως πχ η Κροατία στην οποία δεν έχει γίνει αντιληπτή ακόμη η συγκεκριμένη ανάγκη.

Ποια projects αναπτύσσει η Eutelsat σχετικά με το Ultra HD;

Το δορυφορικό οικοσύστημα εξελίσσεται αργά και υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι γι’ αυτό. Ο κύριος λόγος είναι ότι η επένδυση είναι τεράστια, ενώ ένας ακόμη λόγος είναι ότι πρόκειται για μία αρκετά κερδοφόρα αγορά, η οποία – χωρίς να είναι πλούσια – έχει μία άνεση. Το γεγονός αυτό σε κάνει να έχεις λιγότερη ροπή προς τη καινοτομία, γι’ αυτό και μέχρι τώρα, η εξέλιξη περιλάμβανε απλώς περισσότερους αναμεταδότες ενώ οι κεραίες πιο ισχυρές. Πρόσφατα είδαμε δύο καινοτομίες: οι δορυφόροι έγιναν ελαφρύτεροι (electric propulsion άρα μεγαλύτερη διάρκεια ζωής), ενώ ο Eutelsat ανακοίνωσε κάτι ιδιαίτερα πρωτοποριακό, το δορυφόρο Quantum που είναι software based, δηλαδή η κεραία και το configuration ελέγχονται από software, έτσι μπορούμε να διαμορφώσουμε μία δέσμη όπως ακριβώς την θέλουμε.
Επειδή τα έσοδά μας προέρχονται επί το πλείστον από την μίσθωση αναμεταδοτών, ψάχνουμε να βρούμε εφαρμογές όπου οι χρήστες θα χρειάζονται περισσότερο bandwidth και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από το video Ultra HD.. Έτσι όλοι οι οργανισμοί – με εμάς πρωτοπόρους – ξεκινήσαμε να δείχνουμε την ομορφιά της λήψης Ultra HD. Σήμερα, έχουμε δημιουργήσει ένα demo κανάλι στον Hot Bird. Μέσα στην επόμενη χρονιά, αναμένουμε encoders HEVC οι οποίοι θα μειώσουν το αναγκαίο φάσμα για το Ultra HD, στα επίπεδα του HD όταν ξεκίνησε. Τότε λέγαμε ότι χρειάζεται 16 Mbit για HD και τώρα το υλοποιούμε με 6-8 Mbit. Σήμερα  για το Ultra HD χρειάζονται σχεδόν 1-2 αναμεταδότες, ενώ πλέον με το HEVC θα απαιτούνται μόνο 16-18 Mbit που είναι οικονομικά διαχειρίσιμο. Μένει φυσικά να αναπτυχθεί το αντίστοιχο περιεχόμενο, αλλά ο ρόλος μας είναι να δείξουμε ότι αυτό το οικοσύστημα έχει μέλλον. Στην Ελλάδα, προσφέρονται σήμερα περισσότερα από 30 κανάλια HD από Nova και OTE TV, μαζί με τις αντίστοιχες HD τηλεοράσεις, που σημαίνει ότι οι Έλληνες πληρώνουν για ποιότητα στην εικόνα.  Ετσι κι εμείς θέλουμε να προωθήσουμε περαιτέρω το Ultra HD, η εικόνα του οποίου δημιουργεί πραγματικά μοναδική αίσθηση.
Πολύ σύντομα θα κυκλοφορήσουν τα αντίστοιχα set top boxes που θα μπορούν να αγοραστούν από έναν μέσο χρήστη, ακριβότερα στην αρχή αλλά η τιμή τους αναμένεται να μειωθεί αισθητά με το χρόνο. .
Θα θέλαμε να μας αναφέρετε με ποιο τρόπο η Eutelsat προσφέρει υπηρεσίες uplink σε τηλεοπτικά κανάλια και ποιες είναι αυτές;

Οι DTH πάροχοι (ΟΤΕ, Forthnet) είναι το καλύτερο όχημα εκπομπής καναλιών για έναν δορυφορικό οργανισμό, η επιτυχία του οποίου μετριέται με το πόσες κεραίες στοχεύουν στους δορυφόρους της.
Φυσικά εκτός από τους παρόχους, υπάρχουν κανάλια με εξειδικευμένο περιεχόμενο, τα οποία διαλέγουν μία διαφορετική αυτόνομη πορεία, όπως πχ το Al Jazeera. Σε αυτές τις περιπτώσεις, έχουμε δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να εκπέμπουν μόνοι τους.. Έχουμε αναπτύξει ένα μεγάλο επίγειο δίκτυο διανομής και μπορούμε να μεταφέρουμε κανάλια στις δικές μας εγκαταστάσεις στην Ιταλία και τη Γαλλία ή στο δίκτυο μας των Teleports ανά τον κόσμο. . Έτσι, ένα κανάλι που θέλει να εκπέμψει δορυφορικά μέσω Hot Bird, μπορεί πχ να βγει μέσω Nova ή στις 9 μοίρες μέσω OTE, ενώ σε περίπτωση που συγκεντρωθεί μία ομάδα καναλιών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί πχ και κάποιο άλλο teleport.

Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι βρίσκονται 10 κανάλια που μπορούσαν να συνεννοηθούν, τι πρέπει να κάνουν για να ανέβουν σε δορυφόρο; 

Το πρώτο είναι να συνεννοηθούν, ακριβώς όπως το είπες. Ένα ένα κανάλι δεν  δουλεύει γιατί πρέπει να πετύχουμε οικονομία κλίμακας. Για ένα κανάλι είναι αδύνατο – ανεξαρτήτως της κρίσης – να ανέβει σε δορυφόρο μόνο του, όμως για 10-15 κανάλια είναι τέλειο. Αυτό το κατορθώσαμε στη Βοσνία, όπου για γεωπολιτικούς λόγους μέχρι πρόσφατα, τα τοπικά ήταν αδύνατο να συνεργαστούν. Κάποια στιγμή βρέθηκαν κάποια κανάλια μαζί, επέλεξαν το  πρωτόκολλο Mpeg-4/DVB-S2 για να μειώσουν τους προϋπολογισμούς τους και σήμερα η Βοσνία έχει 20 τοπικά κανάλια, τα οποία βγαίνουν μέσα από μία πλατφόρμα που την έφτιαξαν μόνοι τους. Αυτό που κάναμε σαν Eutelsat, ήταν να εγκαταστήσουμε μία κεραία μας και κάποια μηχανήματα σε ένα από αυτά τα κανάλια, το οποίο επιλέχθηκε από το σύνολο των καναλιών του πακέτου. Εμείς πραγματικά, θα καλωσορίζαμε κάτι τέτοιο και στην Ελλάδα.

Ποια είναι ακριβώς τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν τα υποψήφια για uplink κανάλια;

Θα πρέπει πρώτα να καθορίσουν τις τεχνικές προδιαγραφές εκπομπής, στην συνέχεια εγώ θα τους πρότεινα – επειδή η Ελλάδα έχει ήδη teleports – να πάνε σε κάποιο από αυτά, πχ OTE, Nova ή και στην KB Impuls και φυσικά να διαλέξουν το δορυφόρο που επιθυμούν.
Σαφώς θα ήταν καλύτερο να εκπέμψουν μέσω της Nova ή του ΟΤΕ, αλλά εάν οι πλευρές δεν συμφωνούν, υπάρχει κι άλλος τρόπος, αρκεί να μαζευτεί κάπου το περιεχόμενο, να σταλεί σε ένα teleport και να ανεβεί στο δορυφόρο. Δέκα κανάλια σε mpeg-4 είναι 15-20 Mbit, δηλαδή λιγότερο από μισός transponder. Να πούμε ότι κατά καιρούς λαμβάνω αιτήματα, αλλά μονομερή. Για την επιτυχή έκβαση ενός τέτοιου εγχειρήματος, θα πρέπει να προκύψει ένα σχήμα, όπου όλοι θα πρέπει να μοιράζονται ισότιμα με όλους και στη συνέχεια, η αγορά – έτσι κι αλλιώς – θα αποφασίσει ποιο κανάλι έχει τη μεγαλύτερη τηλεθέαση.