Δρ. Ν. Παπαουλάκης: Αντιπρόεδρος ΕΕΤΤ

Η πληθυσμιακή κάλυψη που επιτυγχάνεται είναι μεγαλύτερη της θεωρητικά προβλεπόμενης

Ο Αντιπρόεδρος της EETT, Δρ Ν.Παπαουλάκης μιλάει στα Δορυφορικά Νέα για τα οφέλη από τη ψηφιακή εκπομπή, την πληθυσμιακή κάλυψη, για το Ψηφιακό Μέρισμα, αλλά και για παρεμβολές.

Ποια είναι συνολικά τα οφέλη από τη ψηφιακή εκπομπή;

Τα οφέλη από τη μετάβαση στην ψηφιακή εκπομπή θα μπορούσαν να συνοψιστούν στα ακόλουθα:

• Δυνατότητα ταυτόχρονης εκπομπής πολλών προγραμμάτων και από πολλά κέντρα εκπομπής στον ίδιο τηλεοπτικό δίαυλο, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση φάσματος ραδιοσυχνοτήτων, που αποτελεί σπάνιο εθνικό πόρο, και την αξιοποίησή του σε άλλες ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
• Δυνατότητα μείωσης του κόστους δικτύωσης για τη μετάδοση του περιεχομένου, καθώς μέσω του ίδιου δικτύου ψηφιακής ευρυεκπομπής μπορούν πλέον να μεταδοθούν πολλαπλά τηλεοπτικά προγράμματα. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι και το γεγονός ότι η απαιτούμενη συνολική ισχύς εκπομπής ενός ψηφιακού πολυπλέκτη που μεταφέρει έως και 12 προγράμματα είναι το 1/10 της ισχύος που απαιτείται για την αναλογική εκπομπή, ενός μόνο τηλεοπτικού προγράμματος.
• Εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας εικόνας και ήχου για τους τελικούς χρήστες, τους τηλεθεατές, καθώς η ψηφιακή τεχνολογία προσφέρει σταθερή ποιότητα, εξαλείφοντας φαινόμενα όπως τα πολλαπλά είδωλα από ανακλάσεις και το «χιόνι» από τον θόρυβο.
• Δυνατότητα εισαγωγής πρόσθετων υπηρεσιών όπως:

(α) λήψη εικόνας υψηλής ευκρίνειας ακόμα και 3D περιεχομένου στο μέλλον

(β) ηλεκτρονικός οδηγός τηλεοπτικού προγράμματος EPG

(γ) δυνατότητα επιλογής πολλαπλού ξενόγλωσσου υποτιτλισμού

(δ) διαδραστικές υπηρεσίες

(ε) υπηρεσίες για ΑΜΕΑ

Πώς ξεκίνησαν οι διαδικασίες για τη ψηφιακή μετάβαση και τον διαγωνισμό για την ανάπτυξη δικτύου ιδιωτικής επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης;

Για την Ελλάδα, σύμφωνα με την ITU, είχαν προβλεφθεί 8-10 συχνότητες για τις 34 περιοχές απονομής (allotments) και βάσει αυτών, η ΓΓΤΤ και τα αρμόδια Υπουργεία προχώρησαν στη δημιουργία του πρώτου εθνικού χάρτη συχνοτήτων για την ψηφιακή τηλεόραση με την ΚΥΑ 42800/2012.

Για πρώτη φορά, το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο αποκτούσε χάρτη συχνοτήτων που ήταν νόμος του κράτους και περιέγραφε λεπτομερώς το πώς θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο ψηφιακής ευρυεκπομπής με πληθυσμιακή κάλυψη που θα ξεπερνούσε το 96.2%.

Σημαντική εξέλιξη για την χώρα σε νομοθετικό επίπεδο, υπήρξε και η ψήφιση του Ν.4070/2012, που προέβλεπε σαφή διαχωρισμό μεταξύ του παρόχου δικτύου και του παρόχου περιεχομένου για την ψηφιακή τηλεόραση.

Οι δύο αυτοί νόμοι έθεταν πλέον, την βάση για την αδειοδότηση του επίγειου ψηφιακού δικτύου ευρυεκπομπής, βάζοντας τέλος στο άναρχο αναλογικό τηλεοπτικό τοπίο των προηγούμενων δεκαετιών.

Επίσης, η ΕΕΤΤ οριζόταν ως η αρμόδια Αρχή για τη χορήγηση των δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων στους παρόχους δικτύου σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Ως αποτέλεσμα, με βάση οικονομική μελέτη βιωσιμότητας των εθνικών και περιφερειακών δικτύων σχεδίασε και πρότεινε την δημιουργία 14 δικαιωμάτων παρόχων δικτύων; ενός εθνικού και 13 περιφερειακών.

Χαρακτηριστικό της δημιουργίας ενός εθνικού παρόχου δικτύου για την ιδιωτική επίγεια ψηφιακή τηλεόραση – όπως ισχύει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες – είναι η βιωσιμότητα του δικτύου, που αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη της αγοράς του τηλεοπτικού περιεχομένου και του πλουραλισμού στη χώρα μας.

Η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάπτυξη δικτύου ιδιωτικής επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης ξεκίνησε ουσιαστικά με τη δημόσια διαβούλευση τους τεύχους προκήρυξης το Μάιο του 2013 και ολοκληρώθηκε επιτυχώς 8 μήνες μετά στις 7 Φεβρουαρίου 2014.

Πριν την δημοσίευση του τεύχους, η ΕΕΤΤ είχε συνεχή και διαρκή διάλογο με την ΕΕ. Συγκεκριμένα με τις αρμόδιες αρχές ανταγωνισμού DG Competition και DG Connect ώστε να έχει και την τελική έγκριση. Στο κείμενο δημόσιας διαβούλευσης παρουσιάστηκαν:

• ο αριθμός των δικαιωμάτων για τα δίκτυα εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας
• οι όροι της διαγωνιστικής διαδικασίας
• οι υποχρεώσεις για την λειτουργία του δικτύου
• οι περιορισμοί στην τιμολόγηση των υπηρεσιών του παρόχου, βασισμένες στην αρχή της κοστοστρέφειας

Με αυτόν τον τρόπο, κάθε ενδιαφερόμενος 7 μήνες πριν τη διαγωνιστική διαδικασία ήταν πλήρως ενημερωμένος και μπορούσε να προετοιμαστεί για τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό. Επιπλέον, κάθε ενδιαφερόμενος, μέλος της αγοράς ή και απλός πολίτης μπορούσε μέσω της συμμετοχής του στην διαβούλευση να προτείνει βελτιωτικές αλλαγές, εξασφαλίζοντας τη διαφάνεια της διαδικασίας.

Ποια ήταν τα βασικά σημεία της διαγωνιστικής διαδικασίας;

Σχετικά με τη διαδικασία, τρία σημεία αξίζει να τονιστούν:

Α) Η ΕΕΤΤ διασφάλισε χωρίς περιορισμούς το δικαίωμα κάθε ενδιαφερόμενου να υποβάλει προσφορά μέσω μίας ανοικτής, διεθνώς αναγνωρισμένης διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως ορίζει το ευρωπαϊκό πλαίσιο και μετά από δημόσια διαβούλευση του τεύχους προκήρυξης

Β) Δόθηκε ειδική μέριμνα ώστε σε περίπτωση που για κάποια δικαιώματα περιφερειακής εμβέλειας δεν υπήρχε ενδιαφέρον, αυτά να αναληφθούν υποχρεωτικά από τον πάροχο εθνικής εμβέλειας που θα κατέβαλε και το αντίστοιχο τίμημα στην τιμή εκκίνησης, ακόμα και αν ο τελευταίος δεν είχε εκδηλώσει σχετικό ενδιαφέρον.

Αυτός ο όρος εξασφάλιζε τη συνέχεια στη μετάδοση των περιφερειακών προγραμμάτων, προστατεύοντας το δικαίωμα των κατοίκων ακόμα και της πιο απομακρυσμένης περιοχής στην Ελλάδα να έχουν πρόσβαση μέσω της ψηφιακής μετάδοσης, στην τοπική ενημέρωση και ψυχαγωγία, αλλά ταυτόχρονα εξασφάλιζε και την ολοκλήρωση της μετάβασης εντός των χρονοδιαγραμμάτων.

Γ) Ο πάροχος δικτύου έχει την υποχρέωση:

• ανάπτυξης δικτύου σε εθνικό επίπεδο με πληθυσμιακή κάλυψη πλέον του 95%
• εγκατάσταση δικτύου έτοιμο για μετάδοση DVB-T2
• μεταφοράς κάθε αδειοδοτημένου περιεχόμενου Εθνικού ή περιφερειακού
• της μη διακριτικής μεταχείρισης

και τέλος

• του ελέγχου τιμών στις χρεώσεις για όλους τους παρόχους περιεχομένου (εθνικούς και περιφερειακούς)

Ακολούθησε η ανακήρυξη του υπερθεματιστή για τα δικαιώματα του εθνικού δικτύου και σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού και η υποχρεωτική ανάληψη των δικαιωμάτων των δικτύων περιφερειακής εμβέλειας.

Ποια μέριμνα έχει δοθεί για την επαρκή πληθυσμιακή κάλυψη;

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη του δικτύου περιλαμβάνει την εγκατάσταση τουλάχιστον 6 πολυπλεκτών σε 157 κέντρα εκπομπής, σε όλη την επικράτεια εξασφαλίζοντας πληθυσμιακή κάλυψη πλέον του 96,2 % και επιπλέον πρόβλεψη για σταθμούς συμπληρωματικής κάλυψης gap filler, εφόσον απαιτηθούν.

Συγκεκριμένα το τεύχος προκήρυξης και οι όροι της σύμβασης προβλέπουν το πλαίσιο λειτουργίας των gap fillers. (Άρθρο 4 παραγ. 2 SFN – Άρθρο 5 παραγ. 4 ισχύς 22dBw – Άρθρο 6 παραγ. 2 μετά την μετάβαση δήμοι κλπ).

Σημειώνεται ότι η προαναφερόμενη διαγωνιστική διαδικασία δεν αφορούσε τη ΝΕΡΙΤ, η οποία έλαβε από τα αρμόδια Υπουργεία δυο πολυπλέκτες ανά περιοχή απονομής, εκτός της διαγωνιστικής διαδικασίας και χωρίς τίμημα, σύμφωνα με το νόμο, προκειμένου να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει ανεξάρτητο δημόσιο δίκτυο ψηφιακής ευρυεκπομπής.

Σε αυτό το πλαίσιο, στην Ελλάδα θα υπάρχουν στο εξής εγκατεστημένα δυο ανεξάρτητα δίκτυα επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής.

Μέχρι σήμερα, έχουν μεταβεί οι νομοί της Πελοποννήσου, Φωκίδας, Αττικής, Λέσβου, Χίου, Λήμνου, Σερρών, οι νομοί της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας, καθώς και μέρος των νομών Ζακύνθου, Αιτωλοακαρνανίας και Εύβοιας με πληθυσμιακή κάλυψη πλέον του 85%.

Η ΕΕΤΤ, από τον Ιούλιο 2014 έως σήμερα, πραγματοποιεί, με εξειδικευμένο εξοπλισμό, λεπτομερείς και εντατικές μετρήσεις για την καταγραφή:

• της πληθυσμιακής κάλυψης
• της δυνατότητα λήψης
• και της ποιότητας του ψηφιακού σήματος στις εν λόγω περιοχές που έχουν μεταβεί στην ψηφιακή τηλεόραση.

Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα των μετρήσεων, η πληθυσμιακή κάλυψη που επιτυγχάνεται είναι μεγαλύτερη της θεωρητικά προβλεπόμενης και σύμφωνα με το Χάρτη Συχνοτήτων (ΚΥΑ 42800/2012) ακόμα και σε επίπεδο μικρών οικισμών.

Σε κάθε περίπτωση, συνεχίζουμε να επιβλέπουμε και να ελέγχουμε τη συμμόρφωση του παρόχου με τις υποχρεώσεις πληθυσμιακής κάλυψης, με σκοπό να παρεμβαίνουμε στην περίπτωση αποκλίσεων από τα προβλεπόμενα του δικαιώματος.

Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της απελευθέρωσης του Ψηφιακού Μερίσματος;

Αποτέλεσμα της ψηφιακής μετάβασης και της αποδοτικότερης αξιοποίησης του ραδιοφάσματος, ήταν η απελευθέρωση του Ψηφιακού Μερίσματος και συγκεκριμένα στη ζώνη των 800MHz, προς διάθεση σε νέες υπηρεσίες.

Η ΕΕΤΤ, πρόσφατα, διενήργησε ανοιχτή πλειοδοτική δημοπρασία με συμμετοχή των εταιριών COSMOTE, VODAFONE και WIND, η οποία ολοκληρώθηκε με επιτυχία.

Πιο συγκεκριμένα, κατακυρώθηκε στις παραπάνω εταιρίες και για διάστημα 15 ετών, όλο το διαθέσιμο φάσμα των 800 και 2600MHz έναντι τιμήματος 381.114.000 ευρώ, το οποίο θα καταβληθεί εν συνεχεία από την ΕΕΤΤ στο ελληνικό δημόσιο. Η εξέλιξη αυτή, πέραν του προφανούς δημοσιονομικού οφέλους σε μία κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, συνιστά ένα σημαντικό βήμα προς την ψηφιακή εποχή, καθώς ανοίγει το δρόμο για την περαιτέρω ανάπτυξη νέων ασύρματων τεχνολογιών για δίκτυα κινητής τηλεφωνίας τέταρτης γενιάς (4G).

Κατά καιρούς, μας έχουν αναφερθεί παράπονα για παρεμβολές στη δορυφορική μπάντα 10.7 – 11.7 GHz, κυρίως από εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, αλλά και από επίγεια studio links. Σε αυτή τη μπάντα, εκπέμπουν δορυφορικά πολλά κανάλια σε ευρωπαϊκούς δορυφόρους. Η συγκεκριμένη μπάντα θεωρείται «απροστάτευτη»; Ποια είναι η θέση της ΕΕΤΤ;

Σύμφωνα με τον Εθνικό Κανονισμό Κατανομής Ζωνών Συχνοτήτων (ΕΚΚΖΣ) και το Διεθνή Κανονισμό Ραδιοεπικοινωνιών, η καθοδική συχνότητα λήψης τηλεοπτικού σήματος (Υπηρεσία Δορυφορικής Ευρυεκπομπής) στην εν λόγω ζώνη δεν προστατεύεται από παρεμβολές (τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο), διότι ανήκει σε ζώνη η οποία έχει απονεμηθεί σε άλλες υπηρεσίες σε πρωτεύουσα βάση και συγκεκριμένα στη σταθερή δορυφορική (για επίγειους κομβικούς δορυφορικούς σταθμούς). Οι επίγειοι κομβικοί δορυφορικοί σταθμοί λαμβάνουν μεμονωμένα δικαιώματα χρήσης ραδιοσυχνοτήτων από την ΕΕΤΤ σε συγκεκριμένες θέσεις λειτουργίας και επομένως λαμβάνεται μέριμνα ώστε να προστατεύονται από παρεμβολές από άλλες υπηρεσίες (π.χ. σταθερές ασύρματες ζεύξεις). Μέχρι τώρα δεν έχουν αναφερθεί καταγγελίες στην ΕΕΤΤ, από παρόχους που χρησιμοποιούν την εν λόγω ζώνη για λήψη δορυφορικής ευρυεκπομπής. Παρόλα αυτά η ΕΕΤΤ προσπαθεί να μειώσει των αριθμό των μικροκυματικών ζεύξεων, χορηγώντας ζεύξεις μεγαλύτερου εύρους (40 και 80MHz), σε συμφωνία με αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ECC) και έχει ενσωματώσει στον Κανονισμό Όρων Χρήσης σχετική προστατευτική διάταξη.